Vasthouden vs loslaten
21 juli 2025

In de laatste tijd kwam ik het thema vasthouden of loslaten steeds weer tegen.


Dit heeft vooral te maken met de voorbereiding voor het preekteam van Genesis 43 (*). Daarnaast gebeuren er veranderingen in mijn eigen leven.


Jakob heeft tijdens een zware hongersnood zijn zonen naar Egypte gestuurd om graan te kopen. Het graan betaalden ze met hun eigen landelijke grondstoffen. De onderkoning heeft na het eerste bezoek bevel gegeven om de jongste broer (Benjamin) mee te brengen. Simeon moest als borg in Egypte blijven. Jakob verdraagt het niet om zijn jongste zoon Benjamin mee te sturen. Hij is Jozef al verloren.

Ruben en Juda willen hun vader overhalen. Ruben stelt het leven van zijn eigen twee zonen onder de hoede van zijn vader. Juda stelt zichzelf als levenslange borg, zou Benjamin niet meer terugkomen. Zij voelen zich schuld omdat Jozef jaren geleden verkocht is door de andere broers.


Jakob wil Benjamin niet laten gaan, omdat hij het laatste is wat hem aan Rachel verbind. Zijn zoon Jozef is hij ook al kwijtgeraakt toen hij op weg was om de broers te zoeken.


Alle drie personen laten moeilijk los. Zij houden vast aan het verleden.


De vraag komt op: Welke moeilijkheden overkomen ons vandaag? Wij kennen het toch ook! Vasthouden aan wat van ons is. Vasthouden aan dat wat onzeker voelt en toch zekerheid geeft. Blijven in het verleden in plaats van kijken naar de toekomst.


Wij weten niet wat voor ons ligt. Wij zien dat het steegje over het water ergens eindigt. De verdere weg onbekend en onzeker. Wij wachten wel af. Wij blijven wel aan de oever. Blijven in onze eigen zooi.


Dat voelt toch best veilig?


Jakob moest uiteindelijk een besluit nemen: okay, als het moet, dan moet het maar (Gen. 43:14). Als ik Benjamin moet verliezen, dan moet het maar.


Een aantal jaren geleden vertelde een vriendin mij dat wij mensen (ik ook!) een rugzak dragen. In de rugzak stoppen wij onze moeite, problemen en zorgen. Zij oppert: “Leg je zware rugzak met al je zorgen en problemen bij het kruis neer!”. “Dat doe ik toch!”, heb ik geantwoord. Haar respons bracht mij aan het denken: “Doe je dat werkelijk? Ik denk, dat jij een klein aantal lichte probleempjes uitpakt en de rugzak snel weer dicht doet en meeneemt. Je wilt niet loslaten. Je zorgen en problemen worden hierdoor echt niet minder, hoor. Laat het nu toch bij het kruis liggen!!” Helaas, zij had gelijk!


Als ik merk dat ik weer moeite heb met loslaten, dan hoor ik deze woorden nog. Wij mensen koesteren graag wat voor ons belangrijk is. Het niet kwijt kunnen en willen heeft hiermee te maken. Problemen en moeite horen bij ons leven en bieden in al het onzekere dé zekerheid in ons dagelijkse leven.

Daarbij beseffen wij niet waar wij ons allemaal aan vasthouden: Vasthouden aan goede en slechte relaties, aan de tijd dat de kinderen nog klein waren en ineens al volwassen en zelfstandig zijn, vasthouden aan mensen die wij verloren hebben en hierdoor rouw en verdriet koesteren. Vasthouden aan eigenschappen en meningen van een ander die helemaal niet van mij zijn of zelfs met mij te maken hebben. Vasthouden aan het feit dat ik/wij in het verleden nog lichamelijk en geestelijk van alles konden wat nu ineens niet meer kan. Vasthouden aan de goede “oude tijd” en niet zien dat wij in het nu leven. Vasthouden aan bekende technieken die nu alweer verouderd zijn. Vasthouden aan….


Jakob heeft God bij zijn dilemma betrokken. Hij bidt dat God de onderkoning in Egypte barmhartigheid mag geven. God is diegene die Jakob bijstaat, ondersteund en vasthoud. Jakob laat los! Benjamin gaat met zijn broers naar Egypte. Van wanhoop wordt hoop en van ongeloof wordt geloof.

Jakob krijgt zijn zoon Benjamin terug. Juda en Ruben hoeven hun belofte en borg niet in ruilen. Gods barmhartigheid en alwetendheid heeft Jozef naar Egypte voor laten gegaan om op een latere tijd te zorgen dat Jakobs gezin kan overleven.


Vasthouden brengt gebondenheid en loslaten brengt vrijheid!


En omdat wij loslaten kan God vasthouden. Als God vasthoudt geeft Hij een oplossing.


Er zijn geen redenen dat God het niet ook nu nog voor ons doet. Hij is nu ook nog genadig en barmhartig. Hij is gisteren, vandaag en morgen, Dezelfde. Wij mogen net als Jakob vrijheid en nieuwe kansen ervaren. Onze taak is om los te laten! Overgeven aan God om vrijheid, liefde, genade en barmhartigheid te ontvangen.


Ik ervaar loslaten als een persoonlijke uitdaging. Loslaten mag ik elke dag opnieuw doen.


Loslaten betekend andere en mezelf vrij te zetten. Oohh, wat kan het moeilijk zijn. Soms moeten wij een grote stap zetten in richting vrijheid, samen met vergeving – om onszelf en anderen te vergeven.


Ken jij zo een uitdaging ook? Meld je gerust om ervaringen te delen, elkaar te steunen en te laten groeien om steeds beter los te laten.


Vasthouden:


Plaatst ons

In een gevangenis.


Loslaten: plaatst in de

Vrijheid (Elfje)


(*) in het preekteam kunnen leken het preken oefenen.


door Waltraud 10 november 2025
Vor einigen Tagen haben wir den nachfolgenden Text nach unserer Mahlzeit gelesen: „Wer Ohren hat, der soll auf meine Worte hören! (Markus 4:9 HFA). Ein Text aus dem Gleichnis über den Glauben. Der Glauben ist mir wichtig. Er ist tief in mir verwurzelt. Manchmal, wenn Beziehungen schwierig sind, das Leben seine Probleme gibt, in Trauer und Einsamkeit, dann muss ich schon mal die Diestel ausziehen oder die Vögel verscheuchen. Ich gebe dadurch meinem Glauben wieder Kraft und Raum. Aber sonst… der Psalm 23, der Herr ist mein Hirte, von David geschrieben, begleitet mich durch den Tag. Was der Schreiber jedoch mitgeben will, geht darüber hinaus: Zuhören ist etwas, das nur wenige gut verstehen. Mir wird bewusst, dass der Schreiber mit diesem Satz recht hat. Wir hören zu, aber wir verstehen die Worte nicht. Wir hören zu und vergessen es sofort wieder. Es interessiert uns nicht oder unsere eigenen Schwierigkeiten sind wichtiger. Wir haben ebenfalls unsere eigenen, große und kleine, alltäglichen Probleme. Wenn wir wirklich ZUHÖREN, dann sind wir ganz Ohr, nehmen wahr und reagieren auf gute Art und Weise. Wir sind dem anderen nahe. Der andere erfährt das. Es wird deutlich, dass wir im alltäglichen Leben anders hören, oder besser gesagt, zuhören! In Markus 4 spricht Jesus über das Gleichnis vom Bauern, der Getreide aussät. Die Körner kommen in unterschiedlicher Erde zurecht: Auf dem Weg; Auf felsigem Boden; In Dornengestrüpp; Auf fruchtbarem Boden. Verglichen mit unseren Reaktionen in Gesprächen sollte es übersetzt heißen: Wir reagieren nicht (ziehen unsere Schultern hoch) und lassen unseren Gesprächspartner alleine mit seinen Problemen zurück. Wir verhalten uns oberflächlich gegenüber unserem Mitmenschen. Wir laufen langsam aber sicher fest in den Problemen unseres eigenen Lebens. Wir wollen helfen, doch die eigenen Probleme lassen es nicht zu. Wir hören wirklich aktiv zu und helfen unserem Gesprächspartner mit Problemen. Einfach, um da zu sein, weil der andere uns wichtig ist. Ich erkenne, dass der Schreiber recht hat. Je nachdem wie es mir selbst geht, höre ich mal besser und mal schlechter zu. Will ich aktiv helfen, höre ich aktiv zu. Die KI (früher Google genannt) sagt mir das folgende: „Zuhören ist mehr als nur das Hören von Geräuschen; es ist der Prozess, dem Gesagten mit voller Aufmerksamkeit, Interesse und Empathie zu folgen. Dabei geht es darum, die Botschaft des Gegenübers wirklich zu verstehen, was nicht nur das gesprochene Wort, sondern auch nonverbale Signale wie Körpersprache und den emotionalen Kontext umfasst. Aktives Zuhören beinhaltet, dem Gesprächspartner den Raum zu geben, sich auszudrücken, und durch Rückfragen, Paraphrasieren (Wiedergeben in eigenen Worten) und bestätigende Reaktionen zu zeigen, dass man verstanden hat und interessiert ist.“ Woran liegt es nun, dass wir nicht aktiv, sondern viel zu häufig passiv zuhören? Liegt es daran, dass ich den anderen nicht begreife? Liegt es an dem anderen, der wieder mal nur meine Aufmerksamkeit will? Oder daran, wer mein Gegenüber ist? Liegt es an meinen eigenen Problemen die mich festhalten? Diese Fragen beschäftigen mich. Ich merke, dass meine persönliche Haltung gegenüber den Mitmenschen ein wichtiger Faktor ist. Ist mir der andere wichtig? Ist die Antwort „ja“, dann höre ich aktiv zu. Ich sehe mein Gegenüber und seine Körperhaltung. Ich bemühe mich die Worte samt Inhalt und Emotionen deutlich zu erfassen. Ich gebe dem Gesprächspartner Raum und frage nach, wenn etwas undeutlich ist. Ich gebe mit eigenen Worten wieder was ich verstanden habe. So wie Jesus zuhörte, so will ich auch zuhören. Der Text sagt mit deutlich, dass es doch egal sein sollte, wer vor mir steht. Immer sollte ich mich bemühen, den anderen gut zu verstehen. Der Schreiber gibt als letztes zu bedenken, dass, wenn ich gut zuhöre, ich vielleicht etwas anderes höre als ich erwarten würde! Meine eigene Haltung bestimmt wie und auf welche Art und Weise ich zuhöre. Meine Haltung bestimmt, ob ich auf gutem Boden sähe und hierdurch Frucht trage oder eben nicht. Jesus hat es uns gezeigt in seinen Gesprächen und Gleichnissen. Die samaritanische Frau, Martha und der verlorene Sohn sind um nur einige Beispiele. Er ist unser Vorbild und wir sind gemacht, um ein genaues Abbild von Ihm zu werden. Wir werden aufgerufen, unseren Mitmenschen zu dienen. Das können wir sehen lassen, indem wir ZUHÖREN. Es hat mit unserer Gehorsamkeit gegenüber Gott/Jesus zu tun. Der Text lädt mich ein, um jeden Tag aufs Neue meine Haltung zu überdenken und fruchtbar zu sein.
door Waltraud 10 november 2025
Een paar dagen geleden hebben wij de volgende dag-tekst gelezen: “Wie oren heeft om te horen, moet goed luisteren (Marcus 4:9) Deze zin is onderdeel van de gelijkenis over de zaaier en het geloof. Geloven is voor mij essentieel. Mijn geloof is diepgeworteld in mij. Soms, als relaties moeilijk zijn, het leven zijn problemen met zich meebrengt, in rouw en eenzaamheid kan het nodig zijn dat ik de distels eruit moet trekken of de vogels moet wegjagen. Dit om mijn geloof weer nieuwe kracht en ruimte te geven. Maar meestal … begeleid de psalm 23 door David geschreven mij door de dag. Dat wat de schrijver van de dag-tekst ons en mij wil meegeven is meer dan dat wat ik tot nu toe ken. “Luisteren is iets dat weinig mensen goed begrijpen”. Deze zin voelt als een eyeopener. Wij luisteren, maar wij begrijpen de gehoorde woorden niet. Wij luisteren en vergeten het vervolgens meteen weer. Wij zijn niet geïnteresseerd of onze eigen moeilijkheden belangrijker. Wij kampen met onze eigen, kleine of grote alledaagse dingen. Als wij wel GOED LUISTEREN, dan zijn wij attent en reageren op de juiste manier. Wij staan dan dicht bij de andere. De andere is zich hiervan bewust. In ons alledaagse leven maakt het een verschil met wie wij spreken of wij goed horen of beter gezegd goed luisteren, dat is wel duidelijk. In Marcus vier verteld Jezus over de gelijkenis van de boer die op zijn land zaait. Het zaad komt op schillende plaatsen gerecht: Op de weg; Op het pad; Tussen dorens en distels; Op vruchtbare grond. Met deze gelijkenis in ons achterhoofd, kunnen wij onze reacties in gesprekken vertalen naar het volgende: Wij reageren niet (trekken onze schouders op) en de gesprekspartner blijft alleen met zijn problemen, woorden en moeite achter; Wij reageren oppervlakkig en onverschillig op onze medemensen; Wij lopen zelf in alledaagse problemen vast. Graag willen wij helpen. De eigen problemen laten het gewoonweg niet toe; Wij luisteren actief en helpen onze gesprekspartner met zijn problemen of laten zien dat wij er zijn. Dat de andere belangrijk is. De tekst maakt mij duidelijk: Het maakt wel degelijk uit hoe het met mij is of ik slecht, goed of beter luister. Wil ik actief helpen reageer ik ook actief. AI, vroeger Google, schrijft het volgende: „Luisteren is meer als alleen het horen van lawaai. Het is een proces waarbij je met je volledige aandacht, interesse en empathie je tegenover volgt. Dit houdt in dat je de boodschap van de ander echt begrijp, waarbij niet alleen het gesproken woord een rol speelt, maar ook non-verbale signalen zoals lichaamstaal en de emotionele context. Actief luisteren houdt in dat je de ander de ruimte geeft om zich te uiten en begrip en interesse toont door middel van vervolgvragen, parafraseren (in je eigen woorden herhalen) en bevestigende antwoorden.” Hoe komt het toch, dat wij niet actief maar veel te vaak passief luisteren? Ligt es eraan dat ik de andere niet begrijp? Ligt het bij de andere omdat hij alweer mijn aandacht wil? Of ligt het eraan wie de persoon is? Zijn het mijn eigen problemen die mij weerhouden? Dit zijn vragen die mij bezighouden. Ik erken dat mijn persoonlijke houding tegenover mijn medemensen een belangrijke component is. Is de andere belangrijk voor mij? Zo ja, dan kan ik actief luisteren. Ik kijk naar hem of haar en de lichaamshouding. Ik doe mijn best om de woorden, de inhoud en de emoties duidelijk te registreren. Ik geef de gesprekspartner ruimte en stel vragen als iets niet duidelijk is. Met mijn eigen woorden herhaal ik wat ik begrepen heb. Net zoals Jezus luisterde zo wil ik luisteren! De dag-tekst legt mij uit dat het niets uitmaakt wie voor mij staat. Ik moet altijd proberen om anderen goed te begrijpen. De laatste zin van deze dag-tekst is: “Als je goed luistert, hoor je misschien iets anders dan je zou verwachten!” Mijn eigen houding bepaald hoe ik luister. Mijn eigen houding bepaald of ik in goede aarde zaai en daardoor vrucht kan dragen of niet. Jezus heeft het ons laten zien in zijn gesprekken en gelijkenissen. De Samaritaanse vrouw, Martha en de verloren zoon zijn maar een paar voorbeelden. HIJ is ons voorbeeld en wij zijn gemaakt om een evenbeeld van HEM te worden. Wij zijn geroepen om onze medemensen te dienen. Dit laten wij zien door te LUISTEREN. Het is een houding van gehoorzaam zijn tegenover God/Jezus. De dag-tekst daagt mij uit om elke dag opnieuw mijn eigen houding te overdenken en vruchtbaar te zijn.